حقوق گمرکی به مجموعه‌ای از مقررات و قوانین مربوط به مبادلات تجاری بین کشورها اطلاق می‌شود. این حقوق به منظور مدیریت و نظارت بر تردد کالاها و خدمات از یک کشور به کشور دیگر، واردات و صادرات، و تنظیم مسائل گمرکی و مالی مرتبط با این مبادلات تصویب می‌شود. در ادامه این مقاله از شرکت بازرگانی اورانوس به بررسی مفاهیم اصلی حقوق گمرکی می پردازیم.
مفاهیم اصلی حقوق گمرکی عبارتند از:
- تعرفه‌ها و مالیات گمرکی: این شامل تعیین نرخ‌ها و اصول مالیات بر واردات و صادرات است. تعرفه گمرکی نرخ‌هایی است که بر اساس آن، مقداری مالی به ازای هر واحد کالا یا به ازای ارزش مالی آن در گمرک کشور مبدأ یا مقصد در نظر گرفته می‌شود.
- ترتیبات گمرکی: مشخصات و قوانین مربوط به مسائل گمرکی مانند تعیین مدارک لازم برای واردات و صادرات، اجرای بازرسی‌های گمرکی، و اطلاعات مرتبط با ترتیبات گمرکی مختلف.
- قوانین مربوط به تسهیلات تجاری: این ممکن است شامل تشویق صادرات، استفاده از تسهیلات مالی برای تسهیل تجارت، و سایر اقداماتی باشد که به تسهیل تبادلات تجاری کمک می‌کند.
- نظام ترتیبات پیش‌اختلاف: این شامل رویه‌ها و مراحل حل اختلافات مربوط به مسائل گمرکی است که بین کشورها یا افراد حاضر در تبادلات تجاری بوجود می‌آید.
- اطلاعات تجاری: تدوین و ارائه اطلاعات مرتبط با ترتیبات گمرکی، نرخ‌های تعرفه، و سایر موارد مرتبط با تجارت به منظور آگاهی و تسهیل برای تاجران و تعیین سیاست‌های تجاری کشورها.
- تعیین مبدأ کالا: یکی از مسائل مهم در حقوق گمرکی، تعیین مبدأ کالا است. این تعیین مشخص می‌کند که یک کالا از کدام کشور مبدأ شده است و بر این اساس تعرفه‌ها و قوانین گمرکی اعمال می‌شوند.
- معافیت‌ها و تسهیلات گمرکی: برخی از کشورها ممکن است تسهیلات و معافیت‌های گمرکی را به تجارت خارجی ارائه دهند. این اقدامات به منظور تشویق و تسهیل تجارت، توسعه صنعت‌ها، و ایجاد انگیزه برای صادرات یا واردات خاص انجام می‌شود.
- مقابله با تقلب گمرکی: حقوق گمرکی شامل تدابیر و قوانینی نیز است که برخوداری از تقلب در مبادلات تجاری را جلوگیری می‌کند. این شامل مواردی مانند جلوگیری از تقلب در اظهارنامه‌ها، استفاده از اسناد جعلی، و سایر فرآیندهای تقلبی است.
- تطابق با توافقات بین‌المللی: بسیاری از کشورها در چارچوب توافقات بین‌المللی، مانند توافقنامه‌های تجاری، تعهدات گمرکی را به‌روزرسانی و اجرا می‌کنند. این توافقات می‌توانند شامل تخفیف تعرفه‌ها، حذف موانع تجاری، و ارتقاء همکاری بین کشورها باشند.
- پیشگیری از مانع‌های فنی: حقوق گمرکی نیز ممکن است برای پیشگیری از مشکلات فنی و مانع‌های غیرتعریف شده در تجارت بین‌المللی مشغول فعالیت باشد. این ممکن است شامل تنظیمات مربوط به استانداردها، برچسب‌ها، و موارد فنی دیگر باشد.
در کل، حقوق گمرکی جهت اجرای بهینه تر تبادلات تجاری بین کشورها، حفظ امنیت ملی و نظم اقتصادی، و تسهیل در انجام تجارت بین‌المللی تنظیم می‌شود.
